Việt Nam đang nỗ lực thu hút thêm đầu tư của Nhật Bản vào chuyển đổi kỹ thuật số và tăng trưởng xanh, theo khuyến nghị trong Sáng kiến chung Việt Nam-Nhật Bản (VJI). Sáng kiến chung Việt Nam-Nhật Bản được khởi xướng từ năm 2003 và là sự hợp tác đặc biệt giữa hai Chính phủ Việt Nam và Nhật Bản, nhằm góp phần tạo dựng môi trường đầu tư và kinh doanh thông thoáng, minh bạch, đồng thời đưa ra những khuyến nghị nhằm hoàn thiện luật pháp, chính sách cho Việt Nam. Từ đây, nhiều lĩnh vực mới đã được đề xuất, nhất là trong các lĩnh vực công nghệ, chuyển đổi số và tăng trưởng xanh.
Việt Năm tăng cường cam kết trong việc hỗ trợ Nhật Bản đầu tư vào các lĩnh vực mới. Nguồn: https://link.gov.vn/VuZfer3v
Việt Nam đang nỗ lực thu hút thêm đầu tư từ Nhật Bản trong lĩnh vực chuyển đổi số và tăng trưởng xanh, như đề xuất trong Sáng kiến chung Việt Nam-Nhật Bản (VJI) (VJI). Việt Nam đã lọt top 20 nền kinh tế thu hút FDI nhiều nhất thế giới, trong đó, có sự đóng góp không nhỏ của các doanh nghiệp Nhật Bản thông qua triển khai sáng kiến chung này. Giai đoạn 8 của Sáng kiến (2003-2023) đã hoàn thành 497 trong số 597 mục tiêu, nhiều văn bản pháp luật đã được sửa đổi và ban hành. Nó tạo ra một cơ sở vững chắc cho sự hợp tác và phát triển giữa Việt Nam và Nhật Bản trong nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm kinh tế, công nghệ, giáo dục và đào tạo, hạ tầng, năng lượng, nông nghiệp và môi trường. Việc hoàn thành hầu hết các mục tiêu trong giai đoạn VIII của Đề án này là một minh chứng cho sự cam kết và nỗ lực của cả hai bên trong việc thúc đẩy mối quan hệ hợp tác và phát triển chung.
Mục lục
Trọng tâm vào các ngành mới
Nhằm thúc đẩy vai trò của mình, Bộ Kế hoạch và Đầu tư Việt Nam đề xuất xây dựng một chương trình hợp tác giữa các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs) của hai quốc gia, tập trung vào chuyển đổi số, ngành công nghiệp hỗ trợ và đào tạo nhân lực.
Việt Nam và Nhật Bản đều có lợi thế trong lĩnh vực này. Việt Nam có nguồn nhân lực dồi dào, trong khi Nhật Bản có kinh nghiệm và công nghệ tiên tiến. Đề xuất này nhằm tạo ra môi trường thuận lợi cho các doanh nghiệp SMEs của Việt Nam và Nhật Bản để hợp tác, trao đổi kinh nghiệm và phát triển công nghệ, từ đó nâng cao khả năng cạnh tranh và tham gia mạnh mẽ vào chuỗi giá trị quốc tế.
Nhật Bản đã đưa ra những giải pháp cụ thể hơn và bổ sung nhân lực để hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam nâng cao năng lực và năng lực cạnh tranh, tham gia mạnh mẽ vào chuỗi giá trị. Theo cuộc khảo sát do Tổ chức Xúc Tiến Thương Mại Nhật Bản (JETRO) tiến hành vào năm 2022, 60% các doanh nghiệp Nhật Bản cho biết họ dự định mở rộng hoạt động kinh doanh tại Việt Nam, đây là tỷ lệ cao nhất so với các quốc gia khác trong khu vực Đông Nam Á.
Mitsubishi Corp. và Nomura Real Estate Development kết hợp với Vingroup, tập đoàn lớn nhất Việt Nam, để phát triển dự án đô thị thông minh tại Thành phố Hồ Chí Minh. Nguồn: https://vietnaminsider.vn/vi/mitsubishi-and-nomura-join-hands-with-vietnams-vingroup-on-a-smart-city-project/
Với mục tiêu gia nhập nhóm các quốc gia thu nhập trung bình cao vào năm 2030, Việt Nam chú trọng vào ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế vòng tròn và kinh tế dựa trên tri thức.
Thứ nhất, Việt Nam nhận thức rằng sự phát triển và ứng dụng khoa học công nghệ đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự tiến bộ kinh tế và xã hội. Việt Nam tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp áp dụng các công nghệ tiên tiến, từ việc sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI), Blockchain cho đến IoT và Big data, nhằm tăng cường năng suất lao động, cải thiện quy trình sản xuất và cung cấp dịch vụ thông qua sự tự động hóa và tối ưu hóa.
Thứ hai, Việt Nam chú trọng vào chuyển đổi xanh và kinh tế xanh, nhằm bảo vệ môi trường và tăng cường sự bền vững trong phát triển kinh tế. Thông qua việc mở rộng sử dụng nhiều nguồn năng lượng tái tạo, quản lý tài nguyên và chất thải một cách hiệu quả, Việt Nam đang nỗ phát triển các khu công nghiệp và đô thị xanh, đồng thời khuyến khích sự tái chế và sử dụng tài nguyên tái chế.
Thứ ba, Việt Nam cũng chú trọng vào chuyển đổi số và kinh tế số. Việt Nam đề xuất việc phát triển hệ thống công nghệ thông tin, mạng lưới viễn thông và các dịch vụ số để nâng cao hiệu suất kinh doanh và sự tiện ích cho người dân. Việt Nam cũng đẩy mạnh việc sử dụng thanh toán điện tử, thẻ thông minh và các ứng dụng công nghệ thông tin khác để thúc đẩy giao dịch điện tử và phát triển kinh tế số.
Do đó, Việt Nam hiện đang khuyến khích các doanh nghiệp Nhật có thể tận dụng cơ hội này bằng cách đầu tư vào các công ty công nghệ và các dự án chuyển đổi số, năng lượng, sản xuất, nông nghiệp công nghệ cao, công nghệ thông tin, phát triển đô thị thông minh, dịch vụ tài chính, ngân hàng, đổi mới sáng tạo, …
Ngoài ra, Chính phủ Việt Nam cũng đã cam kết hỗ trợ các doanh nghiệp, góp phần thúc đẩy quan hệ Việt Nam – Nhật Bản lên một tầm cao mới. Chương trình hợp tác sẽ tạo điều kiện và cung cấp nền tảng hỗ trợ cho các doanh nghiệp SMEs của cả hai quốc gia để áp dụng và phát triển các giải pháp số hóa, từ việc tạo ra môi trường kinh doanh trực tuyến đến ứng dụng trí tuệ nhân tạo và công nghệ Blockchain vào kinh doanh.
Tình hình đầu tư từ Nhật Bản vào Việt Nam
Hiện nay, Nhật Bản đang thực hiện hơn 5.000 dự án hợp tác tại Việt Nam với tổng vốn đầu tư hơn 69 tỷ USD, xếp thứ ba trong số 141 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam, tập trung chủ yếu tại thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội. Trong khi đó, Việt Nam có 104 dự án tại Nhật Bản với giá trị khoảng 19,2 triệu USD, đứng thứ 36 trong số 79 quốc gia và vùng lãnh thổ nhận đầu tư của Việt Nam. Ngoài ra, Nhật Bản là đối tác thương mại lớn thứ tư của Việt Nam với tổng kim ngạch hai chiều gần 50 tỷ USD trong năm ngoái.
Viện trợ phát triển chính thức (ODA) của Nhật Bản chiếm hơn 30% tổng viện trợ phát triển song phương tích lũy cho Việt Nam. Nó đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế – xã hội của Việt Nam, đặc biệt là nhiều dự án về cơ sở hạ tầng quy mô lớn như sân bay Tân Sơn Nhất và Nội Bài, cảng Cái Lân, cảng Lạch Huyện và cảng Cái Mép – Thị Vải, cầu Nhật Tân (cửa ngõ nối ra sân bay Quốc tế Nội Bài).
Có thể nói, Việt Nam đã trở thành điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư Nhật Bản mở rộng dịch vụ và kinh doanh. Các địa phương tại vùng đồng bằng sông Hồng của Việt Nam như Hải Phòng, Quảng Ninh, Hải Dương và Hưng Yên cho biết họ sẵn sàng thực hiện cơ hội hợp tác giữa hai quốc gia trong lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao, sản xuất, năng lượng tái tạo và kinh tế tuần hoàn.
Ảnh: Năng lượng tái tạo đang bùng nổ tại Việt Nam. Nguồn: https://vngreen.vn/viet-nam-no-luc-chuyen-doi-nang-luong-sach-082867.html
Dưới đây là một số lĩnh vực đáng chú ý:
- Chuyển đổi số: Việt Nam đang chú trọng vào việc chuyển đổi số và phát triển kinh tế số. Các lĩnh vực như công nghệ thông tin, truyền thông, trí tuệ nhân tạo, Internet of Things (IoT), blockchain và trí tuệ nhân tạo (AI) đang được xem là rất tiềm năng. Nhà đầu tư Nhật Bản có thể tận dụng cơ hội này bằng cách đầu tư vào các công ty công nghệ và các dự án chuyển đổi số.
- Năng lượng tái tạo: Việt Nam đặt mục tiêu phát triển năng lượng tái tạo để giảm phụ thuộc vào năng lượng từ nguồn hóa thạch và giảm lượng khí thải. Công nghệ năng lượng tái tạo như điện mặt trời, gió, thủy điện và năng lượng sinh khối đang trở thành lĩnh vực hấp dẫn cho các nhà đầu tư Nhật Bản, đặc biệt là sau khi Quy hoạch điện VIII mới được ban hành, tạo nhiều thuận lợi cho việc triển khai các dự án điện năng lượng tái tạo
- Công nghệ và dịch vụ y tế: Việt Nam đang tăng cường đầu tư vào ngành y tế và cần phát triển công nghệ y tế tiên tiến và dịch vụ y tế chất lượng cao. Các lĩnh vực như medtech, trí tuệ nhân tạo trong y tế, telehealth và sức khỏe điện tử đang được quan tâm và có tiềm năng phát triển.
- Công nghệ sinh sản nông nghiệp: Việt Nam là một đất nước nông nghiệp phát triển, và các công nghệ mới trong lĩnh vực nông nghiệp như khai thác dữ liệu, chế biến số liệu, truy xuất nguồn gốc sản phẩm, truyền thông thông minh và nông nghiệp chính xác đang trở thành các lĩnh vực hứa hẹn cho đầu tư từ Nhật Bản.
- Công nghệ thông minh và thành phố thông minh: Với sự phát triển đô thị và tăng cường quản lý đô thị, Việt Nam đang tìm kiếm các giải pháp công nghệ thông minh và thành phố thông minh. Các lĩnh vực như hạ tầng thông minh, giao thông thông minh, quản lý rác thải, quản lý nước và quản lý tài nguyên đang trở thành cơ hội đầu tư mới đầy tiềm năng cho các nhà đầu tư Nhật Bản.
