Tác động của M&A đến các cổ đông

Mergers and Acquisitions (M&A) – hay các hoạt động sáp nhập và mua lại – là chiến lược quan trọng giúp doanh nghiệp mở rộng quy mô và gia tăng giá trị. Tuy nhiên, các thương vụ M&A không chỉ ảnh hưởng đến doanh nghiệp mà còn tác động trực tiếp đến cổ đông. Việc hiểu rõ những thay đổi về giá cổ phiếu, quyền sở hữu và giá trị cổ phần sẽ giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định sáng suốt. Bài viết này phân tích chi tiết tác động của M&A đến các cổ đông, từ đó cung cấp cái nhìn toàn diện về những biến động có thể xảy ra. 

M&A và quyền sở hữu của cổ đông

Một trong những tác động rõ ràng nhất của M&A đến cổ đông là sự thay đổi về quyền sở hữu trong doanh nghiệp mới sau khi thương vụ hoàn tất. Trong các thương vụ sáp nhập giữa hai công ty có quy mô tương đương, cổ đông của cả hai bên sẽ sở hữu cổ phần trong công ty mới theo tỷ lệ chuyển đổi cổ phiếu đã thỏa thuận. 

Ví dụ, nếu tỷ lệ chuyển đổi là 1:4, tức là cứ mỗi 4 cổ phiếu của công ty mục tiêu sẽ được chuyển đổi thành 1 cổ phiếu của công ty mới. Tuy nhiên, cổ đông của công ty mục tiêu có thể đối mặt với nguy cơ pha loãng quyền sở hữu khi cổ phiếu mới được phát hành để trao đổi, làm giảm tỷ lệ kiểm soát của họ trong công ty mới. 

Tác động của giá cổ phiếu khi công bố M&A

Tác động của M&A đến các cổ đông thường xuất hiện rõ rệt ngay sau khi công ty công bố kế hoạch sáp nhập. Giá cổ phiếu của công ty mục tiêu thường có xu hướng tăng lên do kỳ vọng về mức giá mua cao hơn giá trị thị trường hiện tại. Ví dụ, nếu Công ty A thông báo sẽ mua lại Công ty B với giá 100 USD/cổ phiếu, trong khi giá thị trường hiện tại là 80 USD/cổ phiếu, giá cổ phiếu của Công ty B thường sẽ tăng lên gần mức 100 USD. 

Ngược lại, cổ phiếu của công ty mua lại có thể giảm xuống do lo ngại về chi phí thực hiện thương vụ, đặc biệt là nếu công ty phải sử dụng tiền mặt hoặc vay nợ để thanh toán. Nhà đầu tư cũng có thể phản ứng tiêu cực nếu họ không tin rằng thương vụ có thể tạo ra giá trị gia tăng đáng kể cho công ty mua lại. 

Tác động của tỷ lệ chuyển đổi cổ phiếu đến cổ đông

Trong các thương vụ M&A bằng cổ phiếu (stock-for-stock), tỷ lệ chuyển đổi cổ phiếu là yếu tố then chốt quyết định giá trị mà các cổ đông nhận được sau khi thương vụ hoàn tất. Tác động của M&A đến các cổ đông trong trường hợp này phụ thuộc vào tỷ lệ chuyển đổi. Nếu tỷ lệ chuyển đổi là 1:2, có nghĩa là cổ đông của công ty mục tiêu sẽ nhận được 1 cổ phiếu của công ty mua lại cho mỗi 2 cổ phiếu mà họ đang nắm giữ. 

Những tỷ lệ này thường được đàm phán dựa trên giá trị thị trường của mỗi công ty, tiềm năng tăng trưởng, và chiến lược tổng thể của thương vụ. Tỷ lệ chuyển đổi cổ phiếu cũng ảnh hưởng đến quyền sở hữu và quyền kiểm soát trong công ty mới, điều này đặc biệt quan trọng đối với các cổ đông lớn. 

M&A và quản trị doanh nghiệp

Tác động của M&A đến các cổ đông còn thể hiện qua những thay đổi trong cơ cấu quản trị doanh nghiệp. Trong các thương vụ sáp nhập, cổ đông phải chấp nhận sự thay đổi trong ban lãnh đạo và hội đồng quản trị của công ty mới. Điều này có thể ảnh hưởng đến chiến lược kinh doanh và khả năng tạo ra lợi nhuận của công ty trong tương lai. 

Các công ty tham gia M&A phải đưa ra kế hoạch rõ ràng về cách tích hợp ban lãnh đạo, bộ phận quản lý và chiến lược kinh doanh. Điều này không chỉ giúp đảm bảo sự ổn định sau khi sáp nhập mà còn giúp gia tăng niềm tin của cổ đông vào khả năng quản lý và phát triển của công ty mới. 

Tác động của sáp nhập giữa công ty công và công ty tư nhân

Khi một công ty công được mua lại bởi một công ty tư nhân, giá cổ phiếu của công ty công thường tăng lên do mức giá mua cao hơn giá thị trường. Sau khi hoàn tất thương vụ, các cổ đông của công ty công thường nhận tiền mặt cho cổ phiếu của mình, dẫn đến việc cổ phiếu của công ty đó bị hủy niêm yết. Ngược lại, khi một công ty công mua lại một công ty tư nhân, giá cổ phiếu của công ty công có thể giảm nhẹ để phản ánh chi phí của thương vụ. 

M&A ngược và tác động đến cổ đông

Một thương vụ M&A ngược (reverse merger) xảy ra khi một công ty tư nhân mua lại một công ty công để nhanh chóng trở thành công ty đại chúng. Trong trường hợp này, giá cổ phiếu của công ty công thường tăng lên khi nhà đầu tư kỳ vọng vào tiềm năng của công ty mới. Tuy nhiên, tác động của M&A đến các cổ đông trong trường hợp này cũng đi kèm với rủi ro, đặc biệt là nếu công ty tư nhân không đáp ứng được kỳ vọng của thị trường sau khi trở thành công ty đại chúng. 

Rủi ro và cơ hội cho cổ đông trong M&A

Tác động của M&A đến các cổ đông không chỉ bao gồm cơ hội lợi nhuận mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro. Một trong những rủi ro lớn nhất là khả năng thương vụ không thành công do gặp phải rào cản pháp lý hoặc sự phản đối từ cổ đông. Điều này có thể khiến giá cổ phiếu giảm mạnh, gây tổn thất cho các nhà đầu tư. 

Ngược lại, nếu thương vụ được thị trường đánh giá cao, giá cổ phiếu của cả công ty mua lại và công ty mục tiêu có thể tăng mạnh, mang lại lợi nhuận đáng kể cho cổ đông. 

Các hình thức quản lý cổ phiếu trong M&A

Có ba hình thức chính để quản lý cổ phiếu trong các thương vụ M&A, mỗi hình thức đều có tác động của M&A đến các cổ đông khác nhau: 

• Cổ phiếu đổi cổ phiếu (stock-for-stock): Cổ đông của công ty mục tiêu nhận cổ phiếu của công ty mua lại theo tỷ lệ chuyển đổi đã thỏa thuận. 

• Tiền mặt đổi cổ phiếu (cash-for-stock): Cổ đông của công ty mục tiêu nhận tiền mặt cho cổ phiếu mà họ đang sở hữu. 

• Tiền mặt và cổ phiếu (cash-and-stock): Cổ đông có thể chọn nhận tiền mặt hoặc cổ phiếu mới, hoặc cả hai, tùy thuộc vào thỏa thuận. 

Kết luận

Tác động của M&A đến các cổ đông là một yếu tố quan trọng cần được xem xét kỹ lưỡng trong mọi thương vụ. Từ sự biến động về giá cổ phiếu, thay đổi về quyền sở hữu đến rủi ro tiềm ẩn, việc hiểu rõ những yếu tố này giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định hợp lý và tối ưu hóa lợi nhuận. Bằng cách đánh giá đầy đủ các khía cạnh của M&A, cổ đông có thể nắm bắt cơ hội và giảm thiểu rủi ro trong các thương vụ mua bán và sáp nhập. 

Tác động của M&A đến các cổ đông là một yếu tố quan trọng cần được xem xét kỹ lưỡng trong mọi thương vụ. Từ sự biến động về giá cổ phiếu, thay đổi về quyền sở hữu đến rủi ro tiềm ẩn, việc hiểu rõ những yếu tố này giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định hợp lý và tối ưu hóa lợi nhuận. Bằng cách đánh giá đầy đủ các khía cạnh của M&A, cổ đông có thể nắm bắt cơ hội và giảm thiểu rủi ro trong các thương vụ mua bán và sáp nhập. 

Thông tin về công ty ONE-VALUE  

ONE-VALUE là đơn vị tư vấn chiến lược kinh doanh, xúc tiến thương mại, đầu tư và M&A giữa doanh nghiệp Việt Nam và Quốc tế, đặc biệt là Nhật Bản.   

Dưới sự dẫn dắt của CEO Phi Hoa – người được vinh danh là gương mặt trẻ tiêu biểu dưới 40 tuổi, đại diện cho thế hệ lãnh đạo tương lai của Việt Nam và Nhật Bản nhân dịp kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao hai nước, ONE-VALUE thành công khẳng định vị thế dẫn đầu và mở rộng hoạt động tới 10 quốc gia trên thế giới, ghi dấu ấn với hơn 50 dự án thành công cho Chính phủ Nhật Bản, hợp tác cùng 1.000 tập đoàn kinh tế lớn và được nhiều tổ chức uy tín như MLIT, MIC, MOFA, NEDO, JETRO… tín nhiệm lựa chọn.  

ONE-VALUE sở hữu đội ngũ chuyên gia tư vấn giàu kinh nghiệm, am hiểu sâu sắc về thị trường Việt Nam và Nhật Bản. Không chỉ cung cấp các giải pháp tư vấn chiến lược toàn diện, mà ONE-VALUE còn cam kết sẵn sàng chia sẻ rủi ro, đầu tư và đồng hành cùng doanh nghiệp trong quá trình triển khai.  

ONE-VALUE tự hào là cầu nối tin cậy, giúp các doanh nghiệp vượt qua rào cản văn hóa và pháp lý, xây dựng mối quan hệ hợp tác bền vững và cùng nhau phát triển.