Với sự phê duyệt của Quy hoạch Phát triển Điện VIII (PDP8), thị trường khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) tại Việt Nam đang trở thành tâm điểm thu hút đầu tư trong giai đoạn 2024–2025. Hiện nay, các nhà đầu tư Nhật Bản đang tích cực tìm kiếm cơ hội tham gia các dự án LNG trọng điểm tại Việt Nam.
Mục lục
Mục tiêu phát triển LNG trong PDP8
PDP8 khẳng định LNG đóng vai trò chiến lược, với mục tiêu đạt 22,4 GW công suất điện vào năm 2030, chiếm khoảng 15% tổng công suất quốc gia. Đồng thời, Chính phủ cam kết mạnh mẽ trong chuyển đổi năng lượng và hướng đến mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.
Vì vậy, điều này đang tạo ra một lực hút đầu tư lớn vào các dự án LNG tại Việt Nam. Với tiềm lực tài chính và công nghệ mạnh mẽ, các nhà đầu tư Nhật Bản đang tích cực tiếp cận thị trường đầy tiềm năng này.
Diễn biến thị trường LNG Việt Nam giai đoạn 2024–2025
Việt Nam chính thức tham gia thị trường LNG toàn cầu từ năm 2023. Thời điểm này chúng ta vận hành cảng tiếp nhận LNG Thị Vải với công suất 1 triệu tấn mỗi năm.Đặc biệt, vào tháng 7/2023, chuyến hàng LNG đầu tiên đã được nhập khẩu để cung cấp nhiên liệu cho hai nhà máy điện Nhơn Trạch 3 và 4. Hai nhà máy này, có tổng công suất 1.624 MW, dự kiến sẽ hòa lưới vào năm 2025.
Ngoài ra, Việt Nam đang mở rộng hạ tầng nhập khẩu và phân phối LNG. PV GAS triển khai giai đoạn 2 của cảng Thị Vải và phát triển kho LNG Sơn Mỹ, với công suất giai đoạn 1 đạt 3,6 triệu tấn/năm. Dự kiến đến năm 2030, Việt Nam sẽ nhập khẩu khoảng 9–10 triệu tấn LNG mỗi năm. Đến năm 2035, con số này có thể tăng lên 15 triệu tấn. So với các nước như Thái Lan và Singapore, Việt Nam vẫn còn ở giai đoạn đầu. Do đó, chúng ta cần nhiều nỗ lực hơn để bắt kịp khu vực.
Thách thức trong triển khai dự án LNG
PDP8 đã nêu rõ LNG là nguồn năng lượng chuyển tiếp quan trọng. Tuy nhiên, đến đầu năm 2025, mới chỉ có hai trong số 16 dự án điện LNG được hoàn thành.
Các rào cản chính gồm:
- Đàm phán hợp đồng mua bán điện (PPA) gặp khó khăn.
- Thiếu vốn đầu tư
- Biến động giá nhiên liệu.
Để khắc phục, Bộ Công Thương đề xuất giãn tiến độ và tập trung ưu tiên sáu dự án có tính khả thi cao, hoàn thành trước năm 2030. Danh sách này bao gồm:
- Nhơn Trạch 3 & 4
- Hiệp Phước giai đoạn 1
- Quảng Trạch II
- Quảng Ninh
- Hải Lăng
- Thái Bình
Dự án LNG trọng điểm theo vùng miền
Phía Nam: Ngoài Nhơn Trạch, các dự án đáng chú ý gồm Long An I & II (mỗi nhà máy 1.500 MW), Bạc Liêu (3.200 MW) và BOT Sơn Mỹ I & II (tổng cộng 4.500 MW).
Miền Bắc và Bắc Trung Bộ: Quảng Ninh và Thái Bình là hai dự án lớn, mỗi nhà máy 1.500 MW, có sự tham gia của Tokyo Gas và Kyuden. Dự án Thái Bình dự kiến khởi công tháng 9/2025. Một số dự án khác như Quỳnh Lập, Cà Ná và Nghi Sơn cũng đang trong quá trình kêu gọi đầu tư.
Kỳ vọng từ nhà đầu tư Nhật Bản
Nhà đầu tư Nhật Bản kỳ vọng lớn vào thị trường Việt Nam vì nhiều lý do. Trước hết, quy mô thị trường LNG đang tăng nhanh. Hơn nữa, PDP8 đã tạo hành lang pháp lý rõ ràng. Không chỉ vậy, nhiều dự án đã có vị trí cụ thể và đối tác tiềm năng.
Rủi ro và yêu cầu hỗ trợ
Dù có nhiều thuận lợi, các nhà đầu tư Nhật vẫn còn lo ngại. Những lo ngại chính gồm: chi phí hạ tầng cao, thủ tục hành chính phức tạp và biến động giá LNG do phụ thuộc nhập khẩu. Vì thế, họ đề xuất:
- Cam kết mua điện dài hạn.
- Có cơ chế bảo lãnh ngoại tệ.
- Áp dụng chính sách chia sẻ rủi ro nhiên liệu.
Xu hướng M&A và hợp tác Việt – Nhật
Không chỉ đầu tư trực tiếp, các tập đoàn Nhật còn thúc đẩy M&A để nhanh chóng hiểu thị trường. Ví dụ, JERA mua 35,1% cổ phần GEC và mở văn phòng tại Hà Nội vào năm 2023.
Mô hình liên doanh ngày càng phổ biến. Chẳng hạn, liên danh giữa PV Power – COLAVI – Tokyo Gas – Marubeni (Quảng Ninh), hay Tokyo Gas – Kyuden – TTVN (Thái Bình). Ngoài ra, các ngân hàng Nhật như JBIC và SMBC cũng tích cực hỗ trợ tài chính. Một số mô hình mới như trao đổi công nghệ lấy quyền vận hành nhà máy cũng đang được áp dụng.
Vai trò của ONE-VALUE trong lĩnh vực LNG
ONE-VALUE là đơn vị tư vấn đầu tư giàu kinh nghiệm trong hợp tác Việt – Nhật. Do đó, chúng tôi cung cấp:
- Nghiên cứu chiến lược thị trường.
- Tư vấn kết nối đối tác.
- Hỗ trợ định giá, M&A và đàm phán dự án.
ONE-VALUE luôn đồng hành cùng nhà đầu tư Nhật trong toàn bộ quá trình triển khai dự án LNG tại Việt Nam.
Kết luận
Thị trường LNG Việt Nam đang có nhiều tín hiệu tích cực. Với sự đồng hành của Chính phủ, nhà đầu tư Nhật và sự hỗ trợ từ ONE-VALUE, triển vọng phát triển LNG tại Việt Nam trong giai đoạn tới là rất khả quan.
